Boksen, of ” The Sweet Science” zoals deze vechtsport ook wel eens genoemd wordt, is een van de oudste vechtsporten die we kennen en een belangrijk onderdeel van MMA. Stoten verbruiken immers relatief weinig energie en kunnen voor veel schade zorgen bij de tegenstander. Daarnaast is een stoot instinctief het eerste wapen waar een vechter naar zal grijpen om de tegenstander te verslaan.
Boksen bestaat, zoals je je kan voorstellen, al een hele tijd. Het zou kunnen dat de historie verder voert dan de geschreven geschiedenis, maar het eerste teken van boksen vinden we terug in de acceptatie van de sport bij Olympische Spelen van 688 voor Christus. Inderdaad; da’s al best lang. We gaan je niet heel de historie uitleggen; dat zou saai worden. Wel willen we je meenemen door de meer ‘moderne’ fases die de sport heeft doorstaan.
Broughton’s Rules
Boksen was lange tijd een sport waarbij geen regels golden; met of zonder handschoenen sloeg je elkaar de hersens in. Met de komst van wapens als zwaarden en pistolen nam de interesse door de jaren heen in ongewapende gevechten af. Dit begon echter weer te veranderen toen het minder gebruikelijk werd om zwaarden te dragen terwijl je over straat liep. Zo rond einde 17e eeuw zag daarom het zogenaamde ” prizefighting ” het levenslicht in Engeland. Dit was eigenlijk niets meer dan een vorm van boksen die leek op bareknuckle vechten. De eerste kampioen in deze variant van boksen heette James Figg en de eerste vastgelegde bokspartij vond plaats in 1681, waar een Britse lord zijn slager en butler tegen elkaar liet knokken. (de slager won!) Deze vroege variant van boksen kende uiteraard geen regels. Vechters vonden ook vaak de dood, dat kan je je uiteraard wel voorstellen. Dit veranderde echter in 1743 toen Jack Broughton, toenmalig kampioen, met regels kwam. Voorheen mocht alles; ook iemand vastgrijpen en tegen de grond sodemieteren (eigenlijk leek het vroege boksen dus best wel veel op MMA). Echter met deze nieuwe regels werd het volgende van kracht;
- als iemand 30 seconden op de grond ligt is de wedstrijd over
- iemand die op de grond ligt slaan is verboden
- iemand onder de middel vast grijpen is verboden
Dit zorgde ervoor dat er minder mensen doodgingen tijdens het boksen. Dat was dus wel zo relaxt. Wat wel grappig was; deze vorm van boksen stond toe dat je op je knie kon gaan zitten om een 30-count te pakken om even uit te rusten. (zo gek was Rich Franklin dus niet met zijn advies tijdens TUF; ga op een knie zitten en niemand kan je wat maken!). Daarnaast zag deze periode ook de introductie van handschoenen.
London Prize Ring rules
Deze regels gingen nog iets verder en boksen werd nog iets geciviliseerder. In 1838 werden de volgende regels toegepast:
- er word gevochten in een ring van 7.3 vierkante meter omringd door touwen
- bijten, kopstoten en slaan onder de ‘ belt’ is niet toegestaan
De bokssport werd dus weer een stukje veiliger!
Marquess of Queensberry rules
Hier heb je waarschijnlijk wel eens van gehoord. Deze regels werden in 1867 opgesteld door, verrassing, de Marquess van Queensberry, John Douglas. Het waren in totaal 12 regels die ervan uit gingen dat boksen eerlijk moest zijn. Geen speld tussen te krijgen, toch! Er kwamen rondetijden van 3 minuten waartussen vechters een minuut konden rusten. Daarnaast was de 30-count gewijzigd naar een 10-count en mocht je niet meer worstelen. Ook normale handschoenen kwamen in het spel; dit veranderde meer dan je zou denken. Omdat de handschoenen groter waren dan voorheen werd boksen een veel tactischere en defensieve sport. De nadruk ging af van de onderarmen (waar je met kleinere handschoenen mee zou blocken) en de boks-stance die we tegenwoordig kennen werd hiermee geboren; onderarmen naar buiten gericht, lichaam iets naar voren leunend en handen voor het hoofd! Er zijn uiteraard nog meer regels in het boksen buiten die hierboven genoemd; die vind je hieronder:
- als iemand hulpeloos in de touwen hangt is het een ‘down’
- niemand anders dan de boksers en scheids mag de ring inkomen
- als er iemand tussenkomt legt de scheids de wedstrijd stil en bepaalt het vervolg
- als een handschoen barst of uitvliegt vervangt de scheids hem naar zijn inzicht
- iemand die op een knie gaat zitten is officeel ‘down’
- schoenen met spikes of veren zijn niet toegestaan
Deze regels worden nog steeds gehanteerd. Best bijzonder! De Marquess was dus zo gek nog niet.
Het moderne boksen
Tegenwoordig kenmerkt het boksen zich door een wirwar van organisaties en kampioenen. Daarnaast is er ook nog een onderscheid tussen professioneel en amateur boksen. Het grootste verschil bij amateur boksen ten opzichte van professioneel boksen is dat vechters headgear dragen en dat er maar 3 ronden van 3 minuten zijn. Daarnaast zijn de regels wat strenger, wat knockouts voorkomt en vermindert. Tenslotte krijgen amateur boksers uiteraard niets betaald.
Maar als je aan boksen denkt, denk je toch vaak aan professioneel boksen. Namen als Muhammad Ali, George Foreman, Rocky Marciano, Mike Tyson, Lennox Lewis en tegenwoordig de Klitschko broers, Nikolai Valuev, Floyd Mayweather, Manny Pacqao en boksers als David Haye spreken tot de verbeelding. Het verschil met amateur boksen is dat er meer rondes zijn (12) , en dat de regels wat ‘ losser’ zijn; een scheids grijpt bijvoorbeeld niet als een vechter gedomineerd wordt (binnen redelijke grenzen). Dit zorgt dat de partijen sneller zijn met meer actie.
We gaan niet alle technieken en verschillende regels toelichten; daarvoor zijn er andere bronnen die je kan raadplegen. Wel staan we even stil bij de huidige staat van boksen; wat opvalt is dat (zeker in Nederland) de populariteit van boksen is afgenomen met de jaren. Dit komt door met name de vele organisaties die het er niet duidelijker op maken wie nu de echte kampioen is (hiervoor bestaan zogenaamde unification fights, waarin bokskampioenen uit verschillende orgs het tegen elkaar opnemen), door de opkomst van andere vechtsporten (zoals MMA) en de vele corruptieschandalen die de revue hebben gepasseerd.
Boksen in MMA
Hoe het ook is gesteld met boksen als sport op zichzelf, het is een onmisbaar onderdeel van MMA. Goede boksers kunnen snel veel schade aanrichten (zie Vitor Belfort vs Wanderlei Silva) en MMA vechters met sterke boks-skills en een lange reach kunnen een nachtmerrie voor tegenstanders zijn (zie Jon Jones). Conclusie; ga eens lekker een paar oude wedstrijden kijken op YouTube om te zien hoe het er vroeger en meer recentelijk aan toe ging in de boks ring. Als MMA fan en als vechter is boksen namelijk een sport waar je niet omheen kan.
Of beter nog; ga lekker zelf trainen en de jab en hoek onder de knie krijgen. Hoe? Begin hier bij ons overzicht van boks scholen in Nederland.